واریس لگنی: از تشخیص تا درمان، راهنمای جامع برای بیماران

بسیاری از بیماران سال‌ها به دنبال علت درد خود می‌گردند و پس از مراجعه به پزشکان مختلف و انجام آزمایش‌های متعدد، همچنان جوابی نمی‌یابند. در بسیاری از این موارد، علت اصلی درد، یک بیماری کمتر شناخته‌شده به نام واریس لگنی است. این عارضه، که به آن “سندروم احتقان لگن” نیز می‌گویند، می‌تواند به طور چشمگیری بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. در این مقاله، به عنوان یک متخصص، به شما کمک می‌کنم تا این بیماری را بشناسید، علائم آن را درک کنید و با روش‌های درمانی مؤثر آن آشنا شوید.

واریس لگنی چیست؟

برای درک واریس لگنی، ابتدا باید به نحوه عملکرد رگ‌ها بپردازیم. رگ‌ها، عروقی هستند که خون را از اندام‌های بدن به سمت قلب برمی‌گردانند. این رگ‌ها به دریچه‌هایی یک‌طرفه مجهز هستند که مانع از برگشت خون می‌شوند. در بیماری واریس، این دریچه‌ها به دلایل مختلف ضعیف شده و از کار می‌افتند. در نتیجه، خون در رگ‌ها جمع شده و باعث تورم و پیچ خوردگی آن‌ها می‌شود.

واریس لگنی به واریسی اطلاق می‌شود که در رگ‌های ناحیه لگن، به‌خصوص اطراف رحم، تخمدان‌ها و واژن، رخ می‌دهد. این تجمع خون باعث فشار بر روی اعصاب و اندام‌های مجاور شده و منجر به دردهای مزمن می‌شود.

علل واریس لگنی: چرا این عارضه به وجود می‌آید؟

واریس لگنی معمولاً در زنان و به خصوص پس از بارداری مشاهده می‌شود. علت اصلی آن به عوامل زیر بازمی‌گردد:

• بارداری: در دوران بارداری، حجم خون افزایش یافته و وزن رحم بر روی رگ‌های لگن فشار وارد می‌کند. این فشار می‌تواند باعث آسیب به دریچه‌های رگ‌ها و ایجاد واریس شود. هرچه تعداد بارداری‌ها بیشتر باشد، احتمال بروز این عارضه نیز بالاتر می‌رود.
• عوامل هورمونی: هورمون‌های زنانه، به خصوص استروژن، می‌توانند دیواره رگ‌ها را شل کرده و باعث گشاد شدن آن‌ها شوند.
• ژنتیک: سابقه خانوادگی واریس، خطر ابتلا به این عارضه را به شدت افزایش می‌دهد.
• آناتومی: در برخی افراد، رگ‌های خاصی در لگن به صورت مادرزادی دچار تنگی یا فشردگی هستند که باعث افزایش فشار در رگ‌های دیگر و ایجاد واریس می‌شود.

علائم واریس لگنی: نشانه‌هایی که نباید نادیده گرفت

علائم واریس لگنی اغلب مبهم هستند و می‌توانند با علائم سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته شوند. به این نشانه‌ها توجه کنید:

• درد مزمن در ناحیه لگن: این درد معمولاً گنگ و مبهم است و با نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت بدتر می‌شود.
• درد در هنگام و بعد از رابطه جنسی: این درد، که با نام دیسپارونیا شناخته می‌شود، یکی از شایع‌ترین علائم این بیماری است.
• درد در ناحیه زیر شکم و کمر: این درد می‌تواند به صورت یک احساس سنگینی یا فشار در ناحیه لگن احساس شود.
• مشکلات ادراری: احساس نیاز مکرر به دفع ادرار، به دلیل فشار بر روی مثانه.
• رگ‌های واریسی قابل مشاهده: در برخی موارد، رگ‌های واریسی در ناحیه فرج، کشاله ران یا پشت ران قابل مشاهده هستند.
• تشدید درد در دوران قاعدگی: درد لگن ممکن است در زمان پریود شدیدتر شود.

واریس لگنی چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص واریس لگنی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، زیرا این رگ‌ها در داخل بدن قرار دارند. مراحل تشخیص معمولاً شامل موارد زیر است:

• معاینه فیزیکی: پزشک متخصص، علائم ظاهری و دردهای بیمار را بررسی می‌کند. مراجعه به یک کلینیک تخصصی لگن برای رد کردن سایر علل درد، اولین گام ضروری است.
• سونوگرافی داپلر ترانس‌واژینال: این روش، رایج‌ترین ابزار برای ارزیابی جریان خون در رگ‌های لگن است.
• MRI یا CT اسکن: این روش‌ها می‌توانند تصاویر دقیقی از رگ‌های لگن ارائه دهند و وجود واریس را تأیید کنند.
• ونوگرافی لگن (Pelvic Venography): این روش، دقیق‌ترین ابزار تشخیصی است. در این فرآیند، پزشک با تزریق یک ماده رنگی به داخل رگ‌ها، آن‌ها را در زیر تصویربرداری فلوروسکوپی مشاهده می‌کند. ونوگرافی نه تنها برای تشخیص استفاده می‌شود، بلکه می‌تواند به عنوان بخشی از درمان نیز مورد استفاده قرار گیرد.

روش های درمان واریس لگنی

خوشبختانه، برای واریس لگنی، روش‌های درمانی مؤثر و کم‌تهاجمی وجود دارد:

• آمبولیزاسیون رگ‌های تخمدان (Ovarian Vein Embolization): این روش، رایج‌ترین و مؤثرترین راه درمان است. در این فرآیند، پزشک با هدایت یک کاتتر نازک به داخل رگ آسیب‌دیده، از طریق یک برش کوچک، آن را با استفاده از کویل‌ها (سیم‌های فنری) یا مواد خاصی مسدود می‌کند. با مسدود شدن رگ آسیب‌دیده، جریان خون به سمت رگ‌های سالم هدایت می‌شود و علائم به تدریج بهبود می‌یابند. این روش سرپایی است و دوره نقاهت کوتاهی دارد.
• اسکلروتراپی: این روش، به خصوص برای واریس‌های کوچک، با تزریق یک ماده شیمیایی به داخل رگ، باعث بسته شدن و محو شدن آن می‌شود.
• جراحی: در موارد بسیار نادر، ممکن است جراحی برای بستن یا برداشتن رگ‌های آسیب‌دیده لازم باشد، اما با توجه به پیشرفت روش‌های کم‌تهاجمی، این روش کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای دریافت یک تشخیص دقیق و برنامه درمانی مؤثر، مراجعه به یک کلینیک تخصصی واریس در تهران امری ضروری است.

جمع‌بندی

واریس لگنی یک بیماری واقعی و قابل درمان است که اغلب به اشتباه تشخیص داده می‌شود. اگر شما یا اطرافیانتان از دردهای مزمن لگن رنج می‌برید که علت مشخصی برای آن پیدا نشده است، به این عارضه مشکوک شوید. تشخیص صحیح و به موقع این بیماری می‌تواند کلید رهایی از درد و بهبود چشمگیر کیفیت زندگی شما باشد. با مراجعه به یک متخصص، می‌توانید با اطمینان، به درمان مناسب دست یابید و به زندگی عادی خود بازگردید.