با توجه به مشغله‌های زیاد افراد در دنیای امروز و به‌خصوص در شهرهای بزرگ، یک سوال مهم در این زمینه وجود دارد: آیا حضور هر دو طرف برای تعویض پلاک الزامی است؟ به عبارت دیگر آیا تنها یکی از طرفین معامله از سوی کارشناسان این مرکز قابل قبول خواهد بود؟ در ادامه به این سوال و راه‌کارهای احتمالی آن پاسخ می‌دهیم.
نگاه قانون به الزام حضور طرفین برای تعویض پلاک
به‌طور ساده و روشن، بر اساس قانون، حضور هر دو طرف معامله خودرو هنگام تعویض پلاک آن الزامی است. هدف از وجود این قانون، جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی و خدشه‌دار شدن صحت حقوقی معامله است؛ در غیر این صورت، یعنی عدم حضور هریک از طرفین، تعویض پلاک حتی با ارائه مدارک نیز صورت نخواهد پذیرفت.
اما نکته مهم این است که قانون راه‌کاری نیز برای افرادی که خود قادر به حضور در مرکز تعویض پلاک نیستند تعیین کرده و آن، تعیین نماینده قانونی از طریق ارائه وکالتنامه است. به‌این‌ترتیب، نماینده قانونی فروشنده یا خریدار باید با در دست داشتن مدارک قانونی موکل خود و نیز وکالتنامه رسمی به باجه رسید نوبت مراجعه کرده و مراحل بعدی را دنبال نماید. همچنین فروشنده می‌تواند به خریدار نیز وکالت بدهد. قانون از این نظر هم منعی تعیین نکرده است.
لازم به ذکر است که حضور به‌موقع در راس ساعت تعیین‌شده برای جلوگیری از تاخیر و یا حتی کنسل شدن تعویض پلاک ضروری است. نوبت خود را می‌توانید از سامانه‌های آنلاین نوبت دهی تعویض پلاک خودرو نظیر آیتول دریافت کنید.
نکات مهم در مورد تعویض پلاک با وکالت نامه
درصورتی‌که قصد دارید فرآیند تعویض پلاک خودرو را به نماینده قانونی خود بسپارید، نکات مهم زیر را در نظر بگیرید:
- وکالتنامه باید در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد.
- در وکالتنامه باید به صراحت اجازه انجام امور مربوط به تعویض پلاک به نماینده به‌عنوان خریدار یا فروشنده داده شود.
- نماینده شما باید در روز مراجعه به مرکز تعویض پلاک، اصل وکالتنامه را به همراه کپی آن ارائه دهد.
- وکالتنامه باید حاوی امضای موکل و نماینده او باشد.
- ارائه مدارک هویتی موکل به همراه مدارک خودرو نیز از سوی نماینده رسمی ضروری است.
- نماینده رسمی باید مدارک هویتی خود را نیز به همراه داشته باشد.
بررسی مدارک نماینده طرفین در مراکز تعویض پلاک معمولا بیشتر از طرفین واقعی قرارداد طول می‌کشد. به همین دلیل، توصیه می‌شود به‌منظور تسریع امور، نماینده شما چند دقیقه قبل از نوبت‌اش در مرکز حاضر شده و خود را معرفی کند. حضور طرف اصلی قرارداد یا نماینده او تفاوتی در مراحل تعویض پلاک ایجاد نمی‌کند. مراجعین پس از معرفی خود به مرکز، راهی محل بازدید برای تایید تطابق اطلاعات خودرو با مدارک ارائه شده می‌شوند.
همچنین لازم است بدانید که برای خرید و فروش خودرو کدام بدهی‌ها باید تسویه شوند؟ پس از تسویه آنها و به‌منظور اطمینان بیشتر شماره پیگیری آنها را نیز به نماینده خود بدهید. برای تسویه این بدهی‌ها از انواع سامانه‌های آنلاین نظیر آیتول می‌توانید استفاده کنید. به‌عنوان مثال، آیتول، امکان تسویه آسان و یکجای همه بدهی‌ها را فراهم کرده است. از همین پلتفرم هم می‌توانید نسبت به دریافت نوبت تعویض پلاک اقدام نمایید.
راهکارهایی برای عدم حضور یکی از طرفین در تعویض پلاک
با وجود الزام قانون برای حضور هر دو طرف یا نمایندگان رسمی آنها به‌منظور تعویض پلاک، مشکلات پیش‌بینی‌نشده گاهی اجتناب‌ناپذیر بوده و می‌توانند مانع از حضور هریک از افراد شوند. با توجه به اینکه کدام‌یک از طرفین یا نماینده او حضور ندارد، ممکن است بتوان این مشکل را در مرکز تعویض پلاک، بدون نیاز به دریافت مجدد نوبت برای یک روز دیگر مدیریت کرد.
اگر خریدار، موفق به حضور نشده باشد، اساسا امکان نهایی‌شدن انتقال پلاک وجود ندارد. بااین‌حال، فروشنده می‌تواند مراحل لازم را تا جای ممکن پیش ببرد. این مراحل در سیستم مرکز ذخیره خواهد شد. بنابراین خریدار، می‌تواند خود در روزی دیگر به مرکز مراجعه کرده و ارائه مدارک لازم، مراحل آن را پی بگیرد. اما بدون حضور فروشنده یا نماینده او از همان ابتدا، بعید است که کارشناسان مرکز تعویض پلاک، راه‌حلی پیش پای خریدار بگذارند.
در سال‌های اخیر، برخی از مراکز تعویض پلاک، برخی از مراحل این فرآیند را به‌صورت اینترنتی درآورده‌اند. هدف از این ابتکار این است که فروشنده بتواند با طی کردن برخی از مراحل به‌صورت اینترنتی، الزام حضور خود را به حداقل برساند. توصیه می‌شود به‌منظور جلوگیری از اتلاف وقت از قبل با مرکز مورد نظر تماس گرفته و از ارائه این خدمات از سوی آنها مطمئن شوید.
نکات تکمیلی برای تسریع فرآیند تعویض پلاک
مهم‌ترین اتفاقی که منجر به تاخیر فرآیند تعویض پلاک می‌شود، نقصی مدارک است. از جمله مهم‌ترین نکاتی که قبل از انتقال خودرو باید بدانیم عبارتند از:
- خودرو باید در زمان تعویض پلاک بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر داشته باشد.
- خودرو نباید از نظر قانونی منع معامله داشته باشد.
- علاوه بر خلافی، باید مالیات خرید و فروش نیز از قبل پرداخت شده باشد.
- رسید نوبت تعویض پلاک باید به مرکز ارائه شود.
- ارائه گواهی معاینه فنی دارای اعتبار برای تعویض پلاک ضروری است.
سخن آخر
همان‌طور که گفتیم برای انجام تعویض پلاک، حضور هر دو طرف معامله و یا نمایندگان قانونی آنها در مرکز، مطابق برنامه زمانی قبلی ضروری است. بااین‌حال، توصیه می‌شود حتی‌الامکان خودتان به‌عنوان خریدار یا فروشنده در مرکز حاضر شوید. تجربه نشان می‌دهد در این صورت، فرآیند تعویض پلاک سریع‌تر انجام خواهد شد. درنهایت، توصیه می‌شود مگر در مواردی که مطمئن هستید به خریدار وکالتنامه ندهید. همچنین نماینده‌ای انتخاب کنید که قبلا تجربه تعویض پلاک از طرف اشخاص دیگر را داشته باشد.
خیلی خوب توضیح دادین که حضور هر دو طرف الزامیه. فقط یه سؤال؛ اگه فروشنده خارج از کشور باشه و بخواد از راه دور وکالت بده، اون وکالتنامه باید به تأیید چه نهادی برسه تا معتبر باشه؟
در این حالت، فروشنده باید به سفارت یا کنسولگری ایران در کشور محل اقامتش مراجعه کنه. وکالتنامه صادرشده توسط سفارت معتبره و بعد از ورود به ایران باید توسط وزارت امور خارجه تأیید بشه تا قابل ارائه در مراکز تعویض پلاک باشه.