در صورتی که خواهان به خوبی و رعایت نکات قانونی و حقوقی برگه دادخواست خود را تنظیم نکرده باشد ممکن است حتی در صورت صحت دلایل و مستندات خود نتواند حقوق ضایع شده خود را به صورت کامل احیا نماید یا راه های دفاع برای وی در پرونده و جلسات دادرسی بسیار دشوار باشد. بنابراین می توان با تنظیم دادخواست و رعایت نکاتی که ذیل این مطلب به آن اشاره می کنیم احتمال موفقیت در دادرسی را تا حد زیادی افزایش داد.
نکاتی قانونی که در تنظیم تمامی دادخواست ها باید رعایت شود
همان گونه که اشاره کردیم برخی از نکات هنگام تنظیم دادخواست هست که قانون گذار آن را بیان کرده و دادخواست هایی که این نکات را رعایت نکرده باشند ممکن است به طور کامل از سوی دادگاه رد شده یا اخطار رفع نقص برای آن صادر شود که سبب طولانی شدن روند دادرسی و بالا رفتن هزینه ها خواهد شد. این موارد عبارت است از:
. مشخصات خواهان و خوانده پرونده: نام و نام خانوادگی و اقامتگاه دقیق طرفین دعوا
. موضوع خواسته: تعیین خواسته ای که خواهان از اقامه دعوای حقوقی در دادگاه دارد
. بهای خواسته: تعیین بهای ارزش خواسته خواهان یا تقویم خواسته به پول که از سوی خواهان مشخص می شود
. شرح دادخواست: شامل بیان موضوع دعوا و شرح واقعه رخ داده میان خواهان و خوانده
. دلایل، مدارک، مستندات و منضمات: ارائه مبنای محق بودن خواهان و عدم اجرای تعهدات از سوی خوانده
بیان خواسته در تنظیم دادخواست به صورت دقیق و کامل
بیان دقیق و کامل خواسته را می توان از اصولی ترین نکات هنگام تنظیم دادخواست دانست. خواسته در واقع درخواست دقیق و قانونی خواهان از مقام قضایی برای بررسی و سپس صدور حکم مقتضی در آن زمینه می باشد. توجه داشته باشید که دادگاه تنها باید به مواردی که در خواسته بیان شده است رسیدگی کرده و صدور حکم خارج از موارد بیان شده، هر چند که صحیح باشد خارج از اختیارات ایشان بوده و قابل ابطال است.
همین مسئله سبب اهمیت بالای بیان خواسته هنگام تنظیم دادخواست شده است. باید هنگام تنظیم دادخواست اگر دانش حقوقی نداشته باشید از متخصصین این حوزه یعنی وکلای دادگستری برای تعیین خواسته مشورت بگیرید تا بیان آن در دادخواست را به طور کامل و بر اساس مقررات قانونی انجام دهید.
شرح دقیق موضوع هنگام تنظیم دادخواست
دیگر موضوعی که باید هنگام تنظیم دادخواست به آن توجه داشت توضیح و شرح مشکلاتی هست که میان خواهان و خوانده پرونده به وجود آمده است.
برای مثال اگر دادخواست برای تخلیه ملک اجاره ای از سوی مالک می خواهد تنظیم شود، وی باید به طور دقیق مشخصات خود و خوانده را بیان کرده و به رابطه استیجاری و قراردادی که میان این دو منعقد شده است اشاره کرده و به تمامی اقداماتی که تا به حال برای تخلیه ملک انجام داده است اشاره کند.
همچنین در صورتی که مستاجر برای عدم تخلیه ملک بهانه ای داشته باشد، آن را به صورت دقیق بیان کرده و دلایل خود مبنی بر بی اعتباری دلیل او را بیان کند. شرح موضوع پرونده به صورت کامل و با جزئیات بیشتر کمک می کند که مقام قضایی کاملا در جریان مشکلات خواهان و خوانده قرار گرفته و بدین ترتیب حکم صادره از سوی مقام قضایی به عدالت نزدیک تر باشد.
آیا استناد به قوانین در هنگام تنظیم دادخواست الزامی هست؟
یکی دیگر از موضوعاتی که برای افراد هنگام تنظیم دادخواست بسیار چالش برانگیز می باشد استناد به قوانین و مقررات در برگه دادخواست است. در ابتدا لازم به ذکر است که استناد به قوانین و مقررات از سوی خواهان در برگه دادخواست از نظر قانون الزامی نیست به همین جهت در مطالب بالا هنگام بیان موارد الزامی دادخواست به آن اشاره ای نشده است.
با اینکه استناد به قوانین در برگه دادخواست الزامی نیست اما نمی توان از ضروری بودن آن چشم پوشی کرد. استناد به قوانین هنگام تنظیم دادخواست به این معناست که خواهان نسبت به حقوق خود که قانون گذار به او اعطا کرده است آگاه بوده و دادخواست خود را بر همین حقوق تنظیم کرده است و درخواست دادخواهی دارد. بنابراین می توان گفت استناد به قوانین الزامی نه ولی برای احیای حقوق ضایع شده ضروری می باشد.
نگارش دادخواست چگونه باید باشد؟
هنگام نگارش دادخواست باید توجه داشته باشید که شما در مقام دادخواهی از مقام قضایی هستید و بهتر است لحن شما برای شرح موضوع به صورت درخواستی باشد.
هم چنین نکته دیگری که بسیاری از افراد هنگام تنظیم دادخواست خود به آن توجه نمی کنند این است که خواننده دادخواست مقام قضایی بوده و شرح و بیان واقعه رخ داده باید خطاب به ایشان باشد نه خوانده پرونده.
هنگام نگارش دادخواست بهتر است از بیان مطالب غیر ضروری و غیر مرتبط با پرونده خودداری کرده و بیشتر به اصل موضوع بپردازید. هم چنین توجه به علائم نگارشی نیز می تواند به مقام قضایی برای فهم بهتر مطالب بیان شده کمک کرده و بدین صورت ایشان بتواند با استفاده از آگاهی از واقعه، دلایل بیان شده و مستنداتی که به انضمام دادخواست ارائه شده است بهترین تصمیم ممکن اتخاذ کرده و حقوق ضایع شده خواهان را احیا کند.
توجه به موارد رد دادخواست
دادخواستی که به دادگاه تقدیم می شود لزوما به معنای شروع روند دادرسی و تشکیل جلسه دادگاه نمی باشد. در ابتدا دفتر دادگاهی که دادخواست به آن ارجاع شده است اقدام به بررسی موارد الزامی دادخواست می کند.
در صورتی که موارد ضروری در هنگام تنظیم دادخواست و ثبت آن رعایت نشده باشد با قرار رد دادخواست یا قرار رفع نقص مواجه خواهد شد که اگر این رفع نقص ظرف مدت 10 روز از سوی خواهان انجام نگیرد قرار رد دادخواست صادر خواهد شد.
در صورت رد دادخواست از سوی دادگاه، هزینه ای که خواهان برای ثبت آن پرداخته است به وی مستر نخواهد شد و برای طرح دوباره دعوای حقوقی مستلزم پرداخت مجدد هزینه دادرسی می باشد. برخی از مواردی که دادگاه ممکن است رد دادخواست یا قرار رفع نقص صادر کند به شرح زیر بوده اما لازم است برای هر دادخواست به صورت جداگانه از مشورت وکیل در این باره استفاده نمایید.
. عدم بیان مشخصات خواهان و خوانده
. تعیین مردد خواسته یا مبهم خواسته
. پرداخت نکردن هزینه دادرسی از سوی خواهان
. ذی نفع نبودن خواهان در دعوای اقامه شده
اهمیت تنظیم دادخواست توسط وکیل دادگستری
تنظیم دادخواست مانند بسیاری از اقدامات حقوقی دیگر نیازمند داشتن دانش حقوقی کافی نسبت به قوانین و مقررات و هم چنین داشتن تجربه تنظیم دادخواست و پیگیری آن از طریق مراجع قضایی می باشد.
اهمیت تنظیم دادخواست از سوی وکیل دادگستری به آن جهت است که این افراد می توانند از دانش حقوقی خود برای مستند و مستدل بودن دادخواست استفاده کرده و به نحوی آن را تنظیم کنند که مقام قضایی برای صدور حکم به نفع خواهان را قانع نماید.
وکلای دادگستری با تجربه ای که در این زمینه دارند از بیان مطالب غیر ضروری که ممکن است به ضرر خواهان بوده یا باعث طولانی شدن روند دادرسی شود خودداری می کنند. در این صورت دادخواست ثبت شده با هیچ از موارد رد دادخواست یا رفع نقص مواجه نشده و می تواند مستند قاضی برای صدور رای بدوی به نفع خواهان قرار بگیرد.

عدم رعایت نکات لازم هنگام تنظیم دادخواست چه تبعاتی دارد؟
رعایت نکات حقوقی بیان شده در این مطلب و بسیاری از نکات جزئی دیگری که می توانید از وکلای دادگستری پیش از تنظیم دادخواست بپرسید به شما کمک می کند که دادخواست خود را مستند به قوانین و مقررات تنظیم کرده و با شرح موضوع به صورت کامل و دقیق، خواسته خود را از مقام قضایی درخواست کنید.
عدم رعایت این دسته از نکات حقوقی برخی از مواقع ممکن است مانند مواردی که پیش از این اشاره کردیم سبب شود تا دادخواست با یکی از قرار های رد یا رفع نقص مواجه شود. گاهی نیز ممکن است دادرسی به جریان افتاده اما به جهت اینکه دادخواست تقدیم شده به درستی تنظیم نشده یا استدلال های آن به نادرستی بیان شده است راه به جایی نبرده و توان احیای حقوقی پایمال شده خواهان را نداشته باشد.
به همین جهت برای جلوگیری از این تبعات منفی بهترین راهکار سپردن تنظیم دادخواست به وکیل متخصص میباشد.
نتیجه گیری
با رعایت نکات حقوقی بیان شده ،در صورتی که می خواهید تمامی نکات حقوقی در خصوص دادخواست شما رعایت شود می توانید تنظیم آن را به وکلای پایه یک دادگستری یا موسسات حقوقی مجاز بسپارید.







اگر خواسته دقیق نوشته نشه، دادگاه خودش اصلاحش میکنه یا حتماً رد میشه؟
در اغلب موارد دادگاه وارد اصلاح ماهوی نمیشود و ممکن است قرار رفع نقص یا حتی رد دادخواست صادر کند.