پنج آثار تاریخی استان یزد که باید ببینید

استان یزد یکی از جذاب ترین مقاصد گردشگری در فصول سرد سال است، با آثار تاریخی منحصر به فردی که در این استان وجود دارند می توان روز ها و ساعت ها را صرف تفریح و گردشگری در این استان کرد

مسجد جامع کبیر یزد

مسجد جامع كبیر یزد، یكی از بزرگترین و زیباترین مساجد ایران است كه در دوره ایلخانی (قرن هشتم هجری) بنا شده است. بنای اصلی این مسجد مربوط به قرن ششم هجری است، اما از ساختمان آن اثری برجای نیست ولی به جای آن در دوره ایلخانی مسجد جامع یزد ساخته شد و در دوره‌های بعدی گسترش یافته و تعمیر، تزئین و تجدید شده است:

1- دوره اول (724-728 هجری) بنای گنبد و سر در ورودی و شالوده‌های ایوان مقصوره ساخته شده است.

2- دوره دوم (پس از 735 هجری) ایوان و همچنین پوششهای تزئینی تكمیل شده است.

3- دوره سوم (765-777 هجری) شبستان جنوبی، دهلیز و رواقهای متصل به گنبدخانه همراه با نمای صحن و بنای سر در ورودی و پوشش تزئینی آن (كه اكنون بیشترین بخش آن از میان رفته است)

4- دوره چهارم (809-819 هجری) بنای شبستان شمالی، دهلیز و رواق‌های ارتباطی آن، كتیبه ایوان و صحن بعضی پوشش‌های تزئینی (احتمالاً ازارهای از كاشی و منبری از مرمر) ساخته شده است. بنای كنونی مسجد با وسعتی حدود 10 هزار متر مربع مشتمل بر سر در ورودی و جلوخان، صحن وسیع، رواقهای جانبی صحن، ایوان، گنبدخانه و شبستان طرفین آن، شبستان بزرگ ستوندار، كتابخانه، تزئینات غنی و زیبا و كتیبهها و سنگ نوشتههای تاریخی و غیر تاریخی است. این مسجد به چند دلیل حائز اهمیت است: نخست آنكه قدیمیترین نمونه معماری است كه طی قرن نهم هجری، در معماری مذهبی ناحیه یزد از آن تقلید شده است. این طرح مركب از یك مقصوده گنبد دار و یك شبستان مسطیل بلند و كشیده است. دیگر ویژگی مهم بنا كاربرد وسیع طاقهای سراسری (طاق و تویزه) در شبستانهاست كه با تزئین كاشی معرق همراه است.

مجموعه امیر چخماق

ابن مجموعه در دوره تیموریان در سده نهم هجری قمری توسط امیر جلال الدین چخماق شامی که به حکومت یزد منسوب شده بود، با کمک همسرش فاطمه خاتون ساخته شده است. این مجموعه شامل بناهایی چون مسجد امیر چخماق یا مسجد جامع نو،بقعه ستی فاطمه، تکیه امیر چقماق، مدرسه، بازار حاجی قنبر، خانقاه، نخل و آب انبار است.

میدانی با همین نام در شمال مسجد قرار دارد که مرکز شهر یزد محسوب می­شود. آب انبار و بازار حاجی قنبر که در پشت تکیه قرار دارند، در زمان­های پس از حیات امیر چقماق ساخته شده­اند.شبستان مسجد در قسمت جنوبی آن قرار گرفته و شامل صحن اصلی در وسط و دو رواق در طرفین است.

محراب اصلی مسجد با کاشی معرق مقرنس کاری شده است و چهار بار عبارت الله، محمد، علی به خط کوفی در آن نقش شده است. گنبد مسجد از نوع خمیده و ترکدار است و با کاشی سبز رنگ پوشیده شده است. بر دور گنبد عبارت السلطان ظل الله تکرار شده است.

چاپارخانه میبد

قدمت این بنا به دوره قاجار می رسد كه به شماره ثبتي 2767 در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است و یکی از مراکز عمده پستی و چاپاری قدیم بوده است که در مسیر راه باستانی ری کرمان و در کنار کاروانسرای میبد احداث شده است.ساختمان این بنا به دلیل اینکه مکانی جهت حفظ و نگهداری امانات دولتی و پیامها و نامه های پر اهمیت بوده است به صورت دژ و قلعه ای ساخته شده که دفاع و حفاظت از آن میسر باشد و اهمیت این موضوع، از برجها ،دیوارهای بلند، روزنه های دیده بانی، تیرکشها و موقعیت خوب دفاعی آن پیداست.

این چاپارخانه شامل یک محوطه روباز و دو محوطه سرپوشیده و اتاقهایی مخصوص رئیس چاپارخانه و اقامت پیکها و نگهبانان و نگهداری اسبها است . این بنای خشتی جهت بهره برداری و تبدیل به موزه پست به صورت امانی به اداره کل پست استان یزد واگذار شده است.

دخمه زرتشتیان

در 15 کیلومتری جنوب شرقی یزد و در حوالی منطقه صفاییه، بر بلندای کوهی رسوبی و کم ارتفاع به نام کوه دخمه، دو عمارت سنگی مدور برج مانند با فضای میان تهی قرار دارد که به دخمه یا دادگاه زرتشتیان مشهور است. در دامنه ضلع شمالی این کوه نیز تعدادی عمارت خشت و گلی، آجری، سنگی و یا ترکیبی از هر سه، مجهز به امکانات رفاهی زمان خود “معروف به خیله” دیده می‌شود.

قدیمی‌ترین آثار این محوطه، خیله‌ها و دخمه‌های ضلع غربی است که به دوران صفویه تعلق دارند.دخمه محلی است که زرتشتیان از دیر باز تا حدود چهل سال پیش، اموات خود را طبق اصول، فرهنگ و آداب و سنن مذهبی خود و طی انجام مراسم ویژه در آن می‌نهادند تا طعمه کرکس‌های کوه‌های اطراف شوند. وسط فضای میان تهی دخمه چاهی وجود دارد که به “استودان” معروف است و استخوان‌های به جای مانده از اجساد را داخل آن می‌ریختند. .

کاروانسرای میبد

کاروانسرای شاه عباسی میبد از جمله کاروانسرهای سبک صفوی است که در میبد استان یزد واقع شده است این بنا به شیوه معروف چهار ایوانی و با آجر ساخته شده است. ساختمان کاروانسرا شامل ساباط، ایوان های بیرونی، هشتی ورودی، حیاط مرکزی، حوضخانه و مهتابی و چهار هشتی زیبا و فضاهای سرپوشیده شرقی وغربی و یکصد ایوان و اتاق و اجاق برای استفاده کاروانیان بوده است.

کاروانسرای شاه عباسی از جمله کاروانسراهای بین راهی عصر صفویه به شمار می آید که از لحاظ فضا، سبک معماری و موقعیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این بنا بر پلان مربع شکل و با شیوه حیاط مرکزی احداث شده است. کاروانسرای شاه عباسی به شماره ثبتی 1618 و در تاریخ 30/5/57 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

براي عضويت در کانال تفريحي خبري پاسينيک کليک کنيد

لطفا در نشر دانسته هاي خود کوشا باشيد.چنانچه اين مطلب به نظر شما جالب و مفيد بود آن را از طريق شبکه هاي اجتماعي زير با دوستان خود به اشتراک بگذاريد.