هوبره پرنده ای بیابانگردو خجالتی که با زندگی کویری خود را وفق داده است.
هوبره پرنده ای بسیار زیباو باشکوه که در فهرست پرندگان نادر محیط‌زیست کشور قرار گرفته است و بارها و بارها در آسمان سیستان و بلوچستان هم‌چون نگینی درخشیده است.
مشخصات :
نام فارسی : هوبره
انگلیسی : Houbara Bustard
فرانسه : Outarde houbara
لاتین : Chlamydotis Umdulata
مشخصات ظاهری:
هوبره بین ۷۵-۶۵ سانتی‌متر طول و حدود ۱٫۵کیلو تا سه کیلو وزن دارد و طول بالهای آن به ۱۴۰ سانتی‌متر می‌رسد که البته نرها حدود ۱۰ درصد ماده‌ها بزرگتر هستند. هوبره نر دارای دمی نسبتاً بلند و بال‌هایی باریک در هنگام پرواز است، دو رشته پرهای زینتی سیاه و سفید در حاشیه گردن دارند که سیاهی آنها در پشت گردن به خوبی مشخص است.پرنده ماده نیز کوچکتر از نر است و زیر تنه، خاکستری پررنگ‌تری دارد، هم‌چنین انتهای شاهپرهای بال هوبره‌ها سیاه است.؛ این پرنده از میش مرغ کوچکتر و از زنگوله‌بال بزرگتر است ، از لحاظ ظاهری به بوقلمون ماده شباهت دارد ، گردن و دم خرمائی رنگش دراز است ، نر و ماده در تمام فصول از روی دسته پرهای سیاه و سفید بلندی که در طرفین گردن آنها آویزان است ، کاکل کوتاه سیاه و سفید و چشم های درشت تشخیص داده می شود .سطح پشتی این پرنده قهوه ای و خاکی کمرنگ ، با خطوط مجدار فراوان ، سطح شکمی آن سفید و ناحیه گلویش ، خاکستری کمرنگ است . در پرواز پشت و پوشپرهای بال ، به رنگ خاکی یکدست بنظر می آید ، شاهپرهای سیاه بال دارای یک قسمت سفید رنگ در قاعده شاهپرهای نخستین می باشد ولی مقدار آن از سفیدی بالهای زنگوله بال و میش مرغ بسیار کمتر است . آهسته بال می زند ، بالهایش دراز و نسبت به هوبره‌های دیگر باریک است .
زیستگاه :
هوبره که شباهت بسیار زیادی به میش مرغ دارد، پرنده‌ای مهاجر محسوب می‌شود که بومی ایران نیست اما به عقیده یک متخصص پرنده‌شناسی این گونه در کشورهای همسایه و در نزدیکی مرزهای ایران نیز حیات دارد. این پرنده نیمه مهاجر است و در گذشته نسبتا فراوان بوده است و در طی ۲۰ سال گذشته تعداد آنها رو به کاهش نهاده ، اما در حال حاضر از جمله پرندگانی است که در معرض خطر انقراض نسل قرار دارد ،این پرنده در جنوب و جنوب شرقی ایران در بیابان‌های اطراف بندرعباس، لار و شمال و جنوب سیستان و بلوچستان ساکن شده هم‌چنین در مرکز ایران در صحرای ولدآباد و ابراهیم‌آباد در شرق تاکستان در جنوب قزوین هم دیده شده است.دشت های بایر و خشک مناطق بیابانی و نیمه بیابانی ، در مزارع هم ممکن است دیده شود .
این پرنده نادر و کمیاب در مناطق شنی، تپه ماهورها، ریگزاهار و نواحی مرکزی با بوته‌های پراکنده، علف‌های کوتاه و حاشیه گندم‌زارها به سر می‌برد و این گونه آشیانه خود را بر روی زمین می‌سازد.چیزی که در خلقت این پرنده‌ای که شاید بارها و بارها در جای جای سرزمین سیستان و بلوچستان دیده‌ایم بیشتر از همه نمود پیدا کند سطح پشتی شاهپرهای ثانویه که در فصل زمستان سفید می‌شود، پرواز این پرنده سنگین و آهسته است و در هنگام پرواز ابتدا به تندی راه می‌رود و بعد پرواز می‌کند و دمی نسبتاً بلند دارد، هوبره پرنده‌ای تماشایی است که در هنگام پرواز پرهای زیبایش تلالو از رنگ سفید و قهوه‌ای دارد، این پرنده چشمان زرد و درشت دارد و در هنگام قوز کردن، هماهنگی کامل با محل شنزار محیط خود پیدا می‌کند و در هنگام جفت‌گیری، نرها روش عجیبی در جذب ماده دارند.آنها کورکورانه با گام‌های بلند راه می‌روند و پرهای طوق گردن و کاکل سرشان را به هوا بلند کرده و برای ماده نمایش می‌دهند، ماده این پرنده ۴-۲ تخم روی زمین می‌گذارد، گونه آسیایی آن جزو پرنده‌های بی‌صدا(بسیار آرام) هستند، هوبره پرنده‌ای همه چیزخوار است و از بذرها، دانه‌ها و شاخه‌های نازک، برگ و گلگیاهاناستفاده می‌کند.البته جانورانی هم‌چون ملخ، سوسک، کرم، عنکبوت، مورچه، مارمولک و حتی مار را نیز می‌خورد اما اغلب خوراکش را برگ‌لگجی، کنار، خارشتر، دانه، میوه گیاهان Allium، گندم و جو و برخی دانه‌های روغنی که بیشتر در دسترس است، تشکیل می‌دهد.
هوبره، به خوردن «شور» که علف خودروی وحشی مخصوص این مناطق است بسیار علاقه دارد. به‌ندرت آب می‌نوشد و بیشتر آب بدنش را از غذایی که می‌خورد بدست می‌آورد. روی زمین آشیانه می‌سازد و در هوای گرم تابستان و نیمروز در پناه بوته‌ای به اصطلاح جفت می‌کند و کمتر به چشم می‌آید به همین جهت دیدن آن در چنان شرایطی بسیار مشکل است، اما وقتی کمی باد می‌وزد چه صبح و چه عصر برای یافتن طعمه و نوشیدن آب حرکت می‌کند و در این وضع از فاصله دور کاملاً دیده می‌شود.
هوبره در جدال با شاهین وقتی شاهین از پشت نزدیک می‌شود ناگهان تغییر ارتفاع به سمت بالا داده و از مقعد خود خمیر رقیق چسبناکی را به سمت شاهین می‌افشاند که در صورت ریخته شدن بر روی بالهای شاهین بلافاصله شاهین سقوط می‌کند و حین سقوط آسیب می‌بیند(به این دلیل به آن پرنده بمب‌انداز هم می‌گویند).
این پرنده بی‌نظیراز گونه‌هایی است که به‌علت شکاری بی‌رویه در خطر انقراض قرار دارد و تخریب زیستگاه‌های آن نیز مزید بر علت است و این پرنده را در زمره پرندگان قابل حمایت قرار داده است و به همین سبب مورد حمایت سازمان حفاظت از محیط‌زیست قرار گرفته است.
بیشتر زیستگاه‌های هوبره تحت نظارت حفاظت محیط‌زیست است
