10 کتاب کودکانه که هر کودک باید قبل از 10 سالگی بخواند
اگر شما هم به دنبال کتاب‌هایی هستید که هم کودک را سرگرم کنند و هم چیزی برای یاد دادن داشته باشند، جای درستی آمده‌اید.
ما فهرستی از کتاب‌های خواندنی و جذاب را برایتان معرفی می‌کنیم که برای کودکان با سلایق مختلف و نیازهای متفاوت کاربردی‌اند.
این لیست برای چه کسانی مناسب است؟
اگر به دنبال مجموعه‌ای از کتاب‌های باکیفیت، متنوع و متناسب با نیازهای کودکان و نوجوانان هستید، این فهرست می‌تواند راهنمای خوبی برای شما باشد. کتاب‌های معرفی‌شده از بین آثار متنوعی در حوزه کتاب تصویری، کتاب‌های داستانی، کتاب‌های اخلاقی و آموزشی، کتاب‌های ماجراجویانه و تخیلی، کتاب‌های علمی، کتاب‌های تعاملی و…. انتخاب شده‌اند. با این نگاه است که به هر نوع دیدگاه و سلیقه و نیازی در این مقاله پاسخ داده‌ایم.
والدین: برای خانواده‌هایی که می‌خواهند فرزندانشان را با کتاب‌هایی جذاب، آموزنده و متناسب با سن و دغدغه‌های‌شان آشنا کنند. چه به‌دنبال داستان‌های تخیلی، کتاب‌های علمی،یا موضوعاتی مثل مهارت‌های زندگی باشند، این فهرست پیشنهادهای متنوعی دارد.
مربیان و آموزگاران: این کتاب‌ها می‌توانند در کلاس‌های درس، فعالیت‌های گروهی، یا به‌عنوان منابع مکمل درسی مورد استفاده قرار بگیرند. بسیاری از کتاب‌ها به تقویت مهارت‌های خواندن، تفکر انتقادی، گفت‌وگو و خلاقیت کمک می‌کنند.
کتابفروشی‌ها: اگر در حوزه فروش کتاب کودک و نوجوان فعالیت دارید، این فهرست به‌عنوان یک راهنمای به‌روز و هدفمند برای انتخاب کتاب‌هایی با محتوای جذاب، تصویرگری باکیفیت و موضوعات مورد علاقه مخاطب ایرانی کاربردی است تا بتوانید به نیاز مراجعان پاسخ جامع‌تری دهید.
مشاوران کودک: کتاب‌هایی که معرفی خواهند شد می‌توانند ابزارهایی مؤثر در جلسات مشاوره باشند؛ چه برای کمک به کودکان در درک احساسات، چه برای تقویت اعتمادبه‌نفس، افزایش آگاهی اجتماعی یا حل مسئله. بسیاری از این کتاب‌ها، از طریق روایت‌های داستانی یا اطلاعات علمی، امکان همذات‌پنداری و یادگیری غیرمستقیم را فراهم می‌کنند.
لیست نهایی 10 کتاب کودکانه پیشنهادی
- باور نمی کنی اما…
این مجموعه‌ی علمی پنج جلدی با زبانی ساده و تصاویر جذاب، کودکان را همراه با دو شخصیت عروسکی دوست‌داشتنی «دانا» و «توانا» به دنیای شگفت‌انگیز علوم میبرد. هر کتاب به معرفی پدیده‌های علمی مختلف می‌پردازد و با ارائه فعالیت‌ها و بازی‌های سرگرم‌کننده، کودکان را تشویق می‌کند تا خودشان آزمایش کرده و تجربه کسب کنند. عناوین این مجموعه عبارت‌اند از:
- باور نمی‌کنی اما… آب پوسته دارد.
- باور نمی‌کنی اما… صاعقه از خورشید داغ‌تر است.
- باور نمی‌کنی اما… گیاهان از نور خورشید تغذیه می‌کنند.
- باور نمی‌کنی اما… در آسمان خرس بزرگی هست.
- باور نمی‌کنی اما… مگس‌ها با پا مزه‌ی غذا را می‌چشند.
- تقصیر آستینم بود
راست‌گویی همیشه برای کودکان کوچک کار ساده‌ای نیست. وقتی پاپی راست نمی‌گوید، اطرافیانش ناراحت می‌شوند و او نیز احساس پشیمانی می‌کند. با کمک معلمش، پاپی تصمیم می‌گیرد از دیگران عذرخواهی کرده و تلاش کند همه چیز را جبران کند. همراه پاپی و دوستانش شوید تا بفهمید که هر کسی ممکن است اشتباه کند، اما همیشه صداقت بهترین راه است. این کتاب تصویری به کودکان یاد می‌دهد که گوش کردن و صحبت کردن را تمرین کنند. ضمن اینکه این کتاب تعاملی فرصتی است تا خواننده در بخش‌هایی از کتاب و روایت مشارکت کند.
- تیغ تیغو
تیغ‌تیغو همیشه مملو از تیغ‌های تیز بود که دیگران را می‌ترساند. تا اینکه یک روز ناگهان همه‌ی تیغ‌هایش ناپدید شد و وقتی چشم باز کرد، خود را به‌شکل موجودی صورتی و نرم مثل مارشمالو دید. حالا که هیچ‌کس از او نمی‌ترسد، تیغ‌تیغو باید یاد بگیرد با این هویت تازه چه کند و چگونه جایگاه جدیدش را در میان دیگران پیدا کند. این کتاب به مخاطب یاد می‌دهد که تغییر ممکن است ترسناک باشد، اما می‌تواند فرصت تازه‌ای برای رشد باشد. پذیرش هویت جدید و یادگیری انطباق با شرایط تازه دیگر موضوع این کتاب است.
- خانه هایمان را پس می گیریم
در گوشه‌وکنار دنیا، حیوانات بی‌خبر وارد خانه‌ها می‌شوند: تنبل‌ها بر روی مبل لم می‌دهند، خرس‌ها لابلای پتو جا خوش می‌کنند و حتی میمون‌ها در کاسه‌ی توالت سرک می‌کشند! اما راز این اتفاق بی‌سابقه چیست؟ چرا پستانداران و پرندگان محل زندگی خود را رها کرده و به خانه‌ی آدم‌ها پناه آورده‌اند؟ تنها یک جوجه‌پرنده‌ی کوچک می‌داند علت اصلی این ماجرا چیست و چگونه می‌توان دوباره آرامش را به زندگی انسان‌ها و حیوانات بازگرداند. حالا رزاست که باید با ذکاوت و شجاعتش، راه صلح و همزیستی را به همه نشان دهد…
«چمدان» داستان خرسی است که در مواجهه با ترک خانه، یک چمدان قدیمی را به دوش می‌کشد. او در مسیر، با حیوانات گوناگون روبه‌رو می‌شود و هر بار چمدان یا وسیله‌ای مفید به یاری کسی می‌رسد، یا بار احساسی‌شان را سبک می‌کند. چمدان کم‌کم نمادی می‌شود از چیزهایی که ما با خود حمل می‌کنیم—چه جسمی و چه عاطفی—و راهی برای پیوند با دیگران.
این کتاب با زبانی ساده و تصاویر صمیمانه، اهمیت سخاوت و به‌اشتراک‌گذاری را مطرح می‌کند .
این داستان تصویری یک داستان چندوجهی است. در لایه اول ما با داستان مادربزرگ و نوه‌ای روبرو هستیم که از یکدیگر دور هستند. مادربزرگ تصمیم دارد برای نوه‌اش قشنگترین لباس دنیا را بدوزد، پس ابتدا لازم است فکر کند و تصمیم درستی بگیرد که این لباس چه ویژگی‌هایی دارد. درنهایت او هدیه خود را برای نوه‌اش می‌فرستد.
در لایه دیگری از داستان ما با موضوع محیط زیست روبرو هستیم و مخاطب با دیدن تصاویر کتاب می‌تواند روایتی از این مساله را داشته باشد. از طرفی داستان به مساله ارتباط با خانواده می‌پردازد.
- آب چال
کتاب آب‌چال تنها یک داستان تصویری نیست، بلکه تجربه‌ای دیداری و آموزشی است که کودک را با خود به سفری هیجان‌انگیز در دل طبیعت میبرد. در این کتاب، بچه‌ها ضمن آشنایی با اعداد، جانوران گوناگونی را کشف می‌کنند و با زیستگاه‌های مختلف آن‌ها در نقاط مختلف کره‌ی زمین آشنا می‌شوند.
در هر صفحه از این کتاب، حیواناتی پنهان شده‌اند که باید با دقت آن‌ها را پیدا کرد. این بازیِ جست‌وجو نه‌تنها سرگرم‌کننده است، بلکه حافظه‌ی تصویری و دقت کودکان را نیز تقویت می‌کند. کافی‌ست خوب به سایه‌ها نگاه کنید—حداقل ده حیوان در هر تصویر مخفی شده‌اند، منتظرند تا کشف شوند! رازهایی دیگر هم در تصاویر نهفته است که تنها با دقت می‌توان به آن‌ها پی برد.
- ماجراجویی های رایلی
مجموعه‌ی «ماجراجویی‌های رایلی» داستان‌های جذاب پسرک کنجکاوی به نام رایلی را روایت می‌کند که به همراه عمو مکس و دخترعمو آلیس به نقاط مختلف دنیا سفر می‌کند تا با حیات‌وحش و محیط زیست آشنا شود. این سفرها از جنگل‌های بارانی آمازون تا یخ‌های قطب جنوب را در بر می‌گیرند. در کنار داستان‌های هیجان‌انگیز، باکس‌هایی حاوی اطلاعات علمی از زبان پژوهشگران برجسته در هر صفحه ارائه شده است که جنبه‌ی آموزشی مجموعه را تقویت می‌کند. کودکان در این کتاب‌ها نه‌تنها سرگرم می‌شوند، بلکه با چالش‌های زیست‌محیطی همچون خطر انقراض کوآلاها، نابودی صخره‌های مرجانی یا نجات دلفین‌ها آشنا می شوند.
- کفش های مارک دار
جرمی خیلی دلش می‌خواهد یک جفت از کفش‌هایی که تازه در مدرسه‌شان مد شده را داشته باشد، ولی مادربزرگش می‌گوید که از کفش‌هایی که «دلش می‌خواهد» خبری نیست. جرمی باید چیزی را حتماً «لازم داشته باشد» تا مادربزرگ آن را برایش بخرد.
حالا هم زمستان نزدیک است و جرمی پوتین لازم دارد، نه کفش‌هایی که تازه به بازار آمده‌اند. جرمی در این داستان می‌فهمد که چیزهایی که لازم دارد، مادربزرگی مهربان، دوستی خوب و یک جفت پوتین گرم، خیلی مهم‌تر از چیزهایی هستند که دلش آن‌ها را می‌خواهد.
- دختری با موهای وزوزی
لوسی دختری است با موهای فرفری و قرمز که غذاهای متفاوتی نسبت به دیگران می‌خورد و همیشه مورد تمسخر همکلاسی‌های خود قرار می‌گیرد. پدربزرگ لوسی به او می‌آموزد که انسان‌ها در ظاهر متفاوتند اما در آفرینش یکی هستند، به همین دلیل است که لوسی در برابر مشکلات به شیوه‌ای متفاوت عمل می‌کند و از متفاوت بودن فرار نمی‌کند.
از کجا این کتاب‌ها را تهیه کنیم؟
نشر نردبان، یکی از ناشران پرکار و خلاق حوزه کودک و نوجوان در ایران است که از دل انتشارات فنی ایران بیرون آمده و از دهه‌ی ۱۳۶۰ تا امروز، مسیر تازه‌ای را در دنیای کتاب‌های آموزشی، داستانی، مهارت های زندگی و محیط‌زیستی برای کودکان باز کرده است.
نردبان بیش از هر چیز به آموزش غیرمستقیم، لذت‌بخش و کاربردی اهمیت می‌دهد. در مجموعه‌های متنوعش—از کتاب‌های تصویری گرفته تا داستان‌های بلند و کتاب‌های مهارتی—سعی می‌کند مهارت‌هایی مثل همدلی، تفکر نقادانه، آداب اجتماعی، حفاظت از محیط زیست و حل مسئله را به زبان کودکانه آموزش دهد.
این ناشر تا امروز بیش از 900 عنوان کتاب در حوزه محیط زیست منتشر کرده و به‌همین دلیل چند بار موفق به دریافت جوایز ملی و بین‌المللی شده است. در کتابفروشی‌های مختلف سراسر کشور یا سایت‌های رسمی خرید کتاب، به سادگی می‌توانید کتاب های این انتشارات را تهیه کنید.
چه لیست فوق‌العاده‌ای بود! خیلی وقت بود دنبال کتاب‌هایی می‌گشتم که هم سرگرم‌کننده باشن و هم واقعاً روی شخصیت بچه تأثیر مثبت بذارن. فقط یه سوال دارم: شما برای بچه‌های پرجنب‌وجوشی که خیلی به خوندن علاقه ندارن، کدوم یکی از این کتاب‌ها رو بیشتر پیشنهاد می‌کنید؟
خیلی خوشحالیم که مقاله براتون مفید بوده 🌟
برای کودکانی که پرتحرک هستن یا به‌سختی با کتاب ارتباط می‌گیرن، بهتره کتاب‌هایی انتخاب بشن که ساختار تعاملی یا تصویری قوی‌تری دارن. از این لیست، چند گزینه واقعاً مناسب هستن:
«آب چال» چون ساختار بازی‌گونه داره و کودک باید در تصاویر حیوانات رو پیدا کنه. این تعامل باعث می‌شه بچه‌ها ناخودآگاه درگیر محتوا بشن.
«باور نمی‌کنی اما…» هم به‌خاطر شخصیت‌های بامزه و محتوای علمی شگفت‌انگیز، برای بچه‌هایی که عاشق کشف هستن خیلی خوب جواب می‌ده.
همچنین «تیغ تیغو» با داستان فانتزی و تصاویر جذابش می‌تونه توجه بچه‌هایی با خیال‌پردازی بالا رو به خودش جلب کنه.
کلید اصلی اینه که بچه درگیر بازی یا داستان بشه، نه فقط متن.